Değerli Öğrenciler,

Bu yıl Çanakkale Zaferi`nin 104. Yılı. Tarihimizin en önemli zaferlerinden birisi olan 18 Martta başta Atatürk olmak üzere tüm şehit ve gazilerimizi rahmetle anıyoruz. 

Bilindiği gibi Çanakkale Savaşı, Birinci Dünya savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Çanakkale/Gelibolu Yarımadası`nda İtilaf Devletleri ve Osmanlı İmparatorluğu arasında geçmiştir. Çanakkale üzerinden İstanbul`u ele geçirmek isteyen İtilaf Devletlerine Çanakkale’de dur denilmiştir.

Çanakkale deniz ve kara savaşları tarihçiler tarafından birbirinden ayırmadan incelenmektedir.  Ancak, NUSRET’in taktik zaferinin sonuçlarının tüm dünya düzeninin değişmesine yol açacak bir stratejik başarıya dönüşmesini özenle incelemeliyiz.

Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey komutasında NUSRET ile Erenköy koyuna kıyıya paralel olarak 26 mayın dökülmüştür. Boğaza girecek gemilerin olası manevra alanı olması sebebiyle, mayınların atıldığı Karanlık Liman özenle seçilmiştir.  Boğaza hatlar halinde giren zırhlılar ikmal yapmak için geriye dönerken arkadan gelen hattaki gemilere çapariz vermemek için boğazın en geniş yerlerinden biri olan Erenköy koyunda manevra yapmaktaydı. Bu manevralar sırasında mayınlara çarpan İngiliz Donanmasına ait Ocean ve Irresistible zırhlıları ile Fransız Donanmasına ait Bouvet zırhlısı batmıştır. Ayrıca Müttefik Donanma’ya ait Gaulois, Suffren, Inflexible zırhlıları ağır hasar almıştır.  NUSRET `iın yapmış olduğu görev tarihi değiştirmiştir. Bu konuda İngiliz Deniz Bakanı Churchill, “ Bu gün dünya denizlerinde görev yapmakta olan beş bini aşkın savaş gemisinden hiçbiri NUSRET ve onun döktüğü mayınlar kadar, harbin gidişine ve düşmanın geleceğine etkili olarak bir başarı gösterememiştir.” Diyerek bu başarının altını çizmiştir.

18 MART savaşını izleyen günlerde İngiliz Harp Kabinesi ileri bir tarihte GELİBOLU Yarımadası’na bir harekât yaparak Boğaz’ı düşürmeye ve İstanbul’a ulaşma planlarını bir kez daha uygulamaya karar vermiştir. Bilindiği gibi, 1914’te başlayan savaş 1918 yılında Almanya-Avusturya-Macaristan ve onların yanında yer alan Osmanlı Devleti’nin, İtilaf Devletleri olan İngiltere-Fransa ve Rusya’ya yenilmesiyle sona ermiştir.  GELİBOLU yarımadasında 25 NİSAN 1915-8/9 OCAK 1916 tarihleri arasında yapılan kara savaşlarında taraflar yaklaşık 200 bin asker kaybetmiştir. Çanakkale’de çok önemli askeri zaferler kazanılmasına rağmen ateşkes sonrasında İstanbul işgal edilmiştir.  Osmanlı İmparatorluğu bu savaşlarda çok önemli sayıda eğitimli insanını kaybetmiş, bunların sıkıntısı yeni kurulan genç devletin ilk yıllarında hissedilmiştir.

Çanakkale deniz savaşlarında çok önemli zaferler kazanılmış, NUSRET’in döktüğü mayınlar yeni  dünya düzeni üzerinde etkili olmuştur. Bu savaşlardan alınacak en önemli derslerden birisi de donamaya sahip olmanın önemidir.  Eğer güçlü bir donamaya sahip olunabilseydi, düşman kuvvetlerinin mavi vatanı aşarak Çanakkale Boğazına kadar gelmesine müsaade edilmeyecek ve ana vatan hiçbir zaman işgal tehdidi altında kalmayacaktı.

Değerli öğrenciler geçmişten ders alarak ileriye bakmak ve aynı hataları tekrarlamamamız gerekmektedir. Bizler açısından elde edilen zafer ve kahramanlık destanının yanı sıra Çanakkale savaşlarının en büyük kazanımı Mustafa Kemal ATATÜRK olmuştur.  Atatürk’ün söylediği gibi;

Hudutlarının mühim ve büyük aksamı deniz olan Türk Devleti’nin Donanması da mühim ve büyük olmak gerektir. O zaman Türkiye Cumhuriyeti daha müsterih ve emin olacaktır. Mükemmel ve kaadir bir Türk Donanmasına malik olmak gayedir.

                                                                                                                                     Kaptan Dr. Bayram Ali TAVLAYAN